Dilli Ram Dulal

आना देखि 300 रूपियाँसम्मको यात्रा आज विश्‍व मजदुर दिवस। भारत कोश सञ्जालअनुसार हाम्रो देश भारतमा पहिलो पल्ट 15 जुन 1923 मा मई दिवस पालन गरिएको थियो। त्यतिबेला सिक्किममा झारलाङ्गी, बेठी, कुरूवा र कालो भारीले सिक्किमका मजदुरहरूलाई अन्यार र अत्यचारले थिचिरहेको थियो। इतिहासअनुसार आजभन्दा 100 वर्ष अघि अर्थात सन् 1914 मा तत्कालिन छोग्यालले सिक्किमको सामाजिक आर्थिक सूधारका निम्ति सिक्किमका मजदुरहरूलाई सामान्तीहरूको अन्याय र अत्यचारबाट मुक्त गर्ने  सोच बनाए पनि सामान्तीहरूको चुङ्गलबाट मजदुरहरूलाई छुटाएर  बिना रोज काम गराउने प्रथालाई समाप्त गर्ने बिचारलाई  सार्वजनिक रूपमा घोषणा गर्न लगभग 10 वर्ष लागेको थियो अर्थात सन् 1924 मा मात्र तत्कालिन राजाले यस विषयको सार्वजानिक घोषणा गरेका थिए तर पनि श्रमिक मजदुरले पाउने रोज चार आना-आठानाको कुरा सुन्दा आश्रचर्य लाग्छ तर यो भन्दा पनि कम्ति पाउने र थाप्ने गरेको कथा व्यथा सुन्दा मान्छेको समाजमा मान्छेलाई मान्छे गनिन्दैन थिएछ भन्ने बुझिन्छ। बिशौं सताब्दी शूरू भएपछि  विश्‍वका विभिन्न स्थानमा भएका आन्दोलनपछि कतिपय स्थानहरूमा केही हदसम्म म...

श्रमलाई सम्मान श्रमलाई श्रद्धा गर्नुपर्छ। यस वर्षको अन्तरराष्ट्रिय मजदुर दिवसले सिक्किम सरकार श्रमलाई श्रद्धा गर्छ अनि उनीहरूको  जीवन स्तरलाई सुधार गर्दै समाजमा सम्मानपूर्वक जीवन यापन गर्न पाउनु पर्छ भन्ने दिशामा कार्य गर्दै सोहीअनुसार नीति निर्माण गर्न प्रतिबद्ध रहेको कुरालाई स्पष्ट गरेको छ। सिक्किममा वर्ष 1994 देखि नै श्रमिक- मजदुरहरूका निम्ति महत्वपूर्ण घोषणा हुदै आएको छ। यसले गर्दा श्रमिक वर्गको जीवन स्तरमा पनि धेरै सुधार हुदै आएको देखिन्छ। एसडीएफ सरकारले राज्यमा औद्योगिक क्रान्ति शुरू गरेपछि सोही अनुरूप राज्यमा स्थापित कलकारखानमा श्रमशक्ति आवश्यकता बढ्यो। यसरी नै राज्य सरकारको विकास पूर्वाधारसितै निजी क्षेत्रबाट तीव्र गतिमा निर्माण कार्यहरू अघि बढाएपछि राज्यको निर्माण क्षेत्रमा पनि  मजदुरहरूको सङ्ख्या बढ्दै गयो। यसरी राज्यमा बढेका कलकारखानासितै निर्माण कार्यहरूले मजदुरहरूको सङ्खा पनि बढेर गयो। एउटा ठूलो समूहलाई न्याय प्रदान गर्न एसडीएफ सरकारले सदैव प्रयास गर्दै आएको छ अनि समयअनुसार मजदुर वर्गलाई कल्याण गर्न उदारणीय कार्य र घोषणा पनि गरेको छ। यस वर्ष पनि मजदुर दिवसको अ...